Weekblad Robbedoes (1985-1988)
Vanaf 1983 verschijnen verschillende comics en tekeningen van de hand van Cromheeke in het vlaamse Weekblad Robbedoes, dat ook verkrijgbaar was in Nederland.
Begin 1985 startte de (hernieuwde) samenwerking tussen de redacties van Robbedoes en haar Franstalige zusterblad Spirou. Het bleek alleen wel redelijk eenrichtingsverkeer, omdat Spirou een veel grotere oplage en een enorme catalogus aan Franstalige strips tot haar beschikking had. De redactie van Robbedoes had derhalve slechts beperkte vrijheid voor eigen inbreng, maar de keuze viel op Roel en zijn Beestenboel van Gerrit de Jager, alsmede Taco Zip en Tom Carbon, welke Cromheecke creërde met Laurent Letzer!
Zodoende debuteerde “TACO ZiP” in Robbedoes #2469 (6 augustus 1985).
Ik kan me voorstellen dat menig lezer, zeker uit Nederland, de naamgever van de comic nu pas voor het eerst ziet! Lang heeft Taco, het langgerekte berenfiguurtje, het namelijk niet volgehouden.
“Dit figuurtje was helemaal niet grappig, de bijfiguren waren veel grappiger, toen is Taco gesneuveld”.
De Volkskrant, 31 december 1988
Na ongeveer 1 jaar en 30 gepubliceerde stroken in Robbedoes verdween hij in 1986 van het toneel en toen verlegde de focus zich volledig naar Vantilt, Wilbur en Boom.
Zachtsgezegd werkte Taco Zip wat polariserend. Heden ten dage hebben we de comments op social media waar een ieder zijn gal kan spuwen, maar destijds had je daarvoor de ingezonden brievensectie (waar Taco Zip nota bene onder werd gepubliceerd…)
Nagenoeg wekelijks werd het ongenoegen gespuid. Het gros van de ingezonden brieven van (pre)pubers was een oplijsting welke strips in eerdere edities hen al dan niet hadden kunnen bekoren. Doorgaans kwamen de reacties dan ook niet veel verder dan “Taco Zip vind ik slecht” en “Taco Zip is barslecht”.
Verrassend vond ik dat vooral de simplistische tekenstijl er van langs kreeg: het zou worden afgeraffeld (“sneller getekend dan de tijd die Carl Lewis over de 100 meter doet“) en dat alles en iedereen zou kunnen tekenen (“Wordt Taco Zip echt niet in een kleuterklas getekend?” en “Zelfs mijn poes tekent beter“). Er werd zelfs geklaagd over het feit dat de kadertjes schots en scheef waren…
Gelukkig waren er ook veel fijnproevers die de humor en “het grafisme van Cromheecke” wel oprecht konden apprecieren, danwel moesten toegeven dat ze gaandeweg hun mening hadden moeten bijstellen.
Het was niet allemaal kommer en kwel; er waren ook zat complimenten, al dan niet met een hilarische halfslachtigheid, zoals: “Taco Zip is ook niet denderend, maar kan nog net door de beugel“, of “Dat eeuwige gezeur over Taco Zip begrijp ik echt niet meer. Het is toch een best leuke serie?“…
Cromheecke en Fritzgerald schreven Taco Zip destijds samen: brainstormen, grappen bedenken, maar ook beiden de scenario’s uittekenend. Samen, danwel per fax:
Het waren heroïsche tijden. Elke dag werd een verse lading Taco Zip doorgefaxt. In het begin gebruikte ik de fax hier in van de fotokopiewinkel in het dorp.
(…)
Fritzgerald heeft veel ideeën en ik ben streng in het selecteren. Weet je, de wisselwerking met Fritzgerald is bijzonder. Hij is goed in dialogen, in de verwoording. En ik? (Neemt er een schetsboek bij) Zie die oogjes, die blik van Agent Vantilt. Dat moet juist zijn. Het zijn minimalistische plaatjes, maar ze moeten kloppen.
Demorgen.be, 17 december 2005
De met Chinese inkt getekende stroken (31 x 10cm op 200 grams Schoellershammer papier) werden per pakketje van 20 werden afgeleverd bij de redactie van Robbedoes voor publicatie.
We debuteerden met Taco Zip in het Weekblad Robbedoes en daar vonden we na enig geëxperimenteer onze draai. Maar de strip kreeg pas karakter toen hij vanaf 1989 in de Volkskrant werd gepubliceerd.
Demorgen.be, 17 december 2005
Na inderdaad duidelijke wijzigingen en verfijningen qua stijl en karakters kwam met de publicatie van de 125e Taco Zip strook in Robbedoes #2596 (12 januari 1988) een eind aan dit hoofdstuk.
Spirou (1988-1990)
Vanwege het uiteindelijke succes in Robbedoes, heeft Taco Zip ook de eer om als een van de weinige oorsprokelijk Nederlandstalige comics zijn opwachting te mogen maken in Spirou.
Vanaf Spirou #2622 (13 juli 1988) wordt Les Tacozip doorgaans op wekelijkse basis gepubliceerd in de nabijheid van de colofon. In het begin lijkt de resterende ruimte op die pagina leidend voor de plaats en vorm waar Taco Zip terecht komt (paginabreed, smaller en met een kleiner Les Tacozip logo, geheel zonder logo, vierkant…).
Alle stroken in Spirou zijn een reprise of remake van oude Robbedoes gags (waarin bijvoorbeeld het figuurtje Taco is vervangen voor Harold of Vantilt) danwel stroken die later samenlopen met de Volkskrant (dus ook met Harold, Kapitein Piep en zelfs ook één met Plunk).
Vanzelfsprekend valt op dat de stroken in kleur zijn, hetgeen mijn inziens toch een hele andere sfeer aan de minimalistische strips geeft.
De inkleuring gebeurde blijkbaar bij of in opdracht Spirou zelf, omdat het niet altijd even consistent is. Wilbur is doorgaans geel, maar is een enkele keer ook een wit eendje. Tweemaal wordt dezelfde strook in geplaatst, maar dan net anders ingekleurd en/of beletterd…
Maar de strips zijn vooral ook een stuk formeler. Niks ervan dat Wilbur “Hey, Vantilt, oude knor” roept zoals in Robbedoes. Vantilt wordt zelfs in het geheel niet bij naam genoemd in deze reeks, maar wordt altijd geadresseerd als Monsieur L’Agent of simpelweg L’Agent. Wanneer Kapitein Piep wordt geintroduceerd, is het dan ook slechts Le Capitaine.
Eenmaal wordt Vantilt door Wilbur geadresseerd als Monsieur Dussiflet, wat waarschijnlijk een hommage is aan Agent Dussiflet, de overijverige agent uit Achille Talon, een Franse comic door Michel Greg, die in het Nederlands onder de naam Olivier Blunder verscheen.
Tot en met #2734 (5 september 1990) verschijnen er 92 stroken, waarvan dus 90 verschillende gags in Spirou.
Reprise Spirou (2000-2003)
Vanaf april 1999 verschijnen er na meer dan 6 jaar radiostilte de eerste wekelijkse fullcolour Taco Zip stroken in Metro, een bijlage-magazine van de Vlaamse krant De Morgen. Deze nieuwe reeks zorgt er ook voor dat Les Tacozip weer wordt opgepikt in Spirou.
Van #3232 (22 maart 2000) tot en met #3416 (1 oktober 2003) verschijnen er in totaal 72 stroken, 1 cover en 1 kalenderbijdrage. Van deze stroken heb ik er tot dusverre slechts 12 kunnen achterhalen. In het begin verschijnen de stroken (bijna) wekelijks, maar vanaf mid-2001 een stuk sporadischer: 40 in 2000, 16 in 2001; 14 in 2002, en slechts 2 in 2003.
De strips zijn nog altijd beleefd, maar de anonimiteit van weleer is er nu wel af: Vantilt heet “Agent Dugroin” (groin refereert aan snuit) en kapitein Piep is “Capitaine Sifflet” (een sifflet is een hoog klinkend fluitje). De voornaam van Plunk is overigens Jean-Pierre (in de Nederlandse versie: Pol).
Ook in deze reeks is er één opmerkelijke doublure geweest en wel in #3257 (12 september 2000), die met de jodelende Vantilt op de cover. Deze cover wordt overigens overgenomen door Robbedoes, terwijl deze destijds Taco Zip helemaal niet publiceerde.
Doorgaans zijn reprints beperkt tot latere uitgaves, maar ditmaal maakte de redactie het wel erg bont door het in dezelfde uitgave te doen. In deze special had Les Tacozip maar liefst ruimte voor 6 stroken toebedeeld gekregen, vanzelfsprekend rond de vakantie van Vantilt en Plunk in Ochsengarten, maar toch kregen ze het voor elkaar om de onderstaande gag op zowel pagina 3 als pagina 26 te plaatsen.
Gezien het bovenstaande zal het geen verrassing zijn dat deze reeks in Spirou voornamelijk stroken zijn uit begin van Taco Zip 2.
Reprise in Weekblad Robbedoes (2004-2005):
Robbedoes geeft eind 2003 Cromheecke en Fritzgerald een opdracht voor een reeks nieuwe Taco Zip stroken. Zodoende verschijnen er vanaf #3430 (7 januari 2004) tot en met het laatste nummer van Robbedoes #3518 (14 september 2005) nog eens 44 Nederlandstalige kleurenstroken.
Tevens siert Taco Zip nog tweemaal de cover van Weekblad Robbedoes. De eerste keer is de cover van #3430 ter ere van de herintroductie van Taco Zip. Net als het gros van deze nieuwe stroken, is deze illustratie als een van de extra’s in Taco Zip 5 opgenomen, welke in Robbedoes #3494 (30 maart 2005) wordt aangekondigd.
De laatste keer dat Taco Zip de cover siert, is inderdaad de laatste keer, namelijk wanneer na 67 jaar het doek valt voor Weekblad Robbedoes omdat de oplage was teruggelopen tot slechts 2.000 exemplaren.
Cromheecke tekent de cover voor het allerlaatste nummer #3518, met Van Tilt en het onderschrift “Gisteren nog een lach, vandaag een traan!”.
Deze cover wordt ook gebruikt als de cover van de laatste collectiebundel van oude Robbedoesweekbladcovers, album #262.
Reprise Spirou, part deux (2004-2005)
Omdat Robbedoes opdracht had gegeven voor nieuwe keurenstroken, krijgt Spirou ook weer interesse om Les Tacozip te publiceren. Zodoende verschijnen er vanaf #3430 (7 januari 2004) nog eens 35 Franstalige stroken; 23 in 2004 en 12 in 2005.
Ondanks dat ik er (vooralsnog) slechts 4 stroken uit deze reeks heb kunnen terugvinden, lijkt het erop dat dat ze allemaal uit de albums Taco Zip 2 en Taco Zip 3 komen en dus niet samenlopen met de volledig nieuwe stroken in Robbedoes.
De laatste (en in het totaal 200e) Les Tacozip strook in Spirou verschijnt in #3533 van 28 december 2005. Het is tevens de enige strook die verschijnt nadat Weekblad Robbedoes er in september 2005 mee is opgehouden. Heel toepasselijk gaat hij over een verdwijntrucje…
Mijn 6 favoriete stroken uit Weekblad Robbedoes
Zoals verschenen in de oorspronkelijke reeks van 1985-1988. Mijn 6 favorieten uit de Next Generation reeks van 2004-2005 staan bij Taco Zip 5.
TACOZIP.BLOG 